Okładziny tarczy sprzęgła – zużywanie, materiał wykonania. Okładziny sprzęgła, wykonane z nowoczesnych materiałów, pozwalają na prawidłową pracę w niekorzystnych warunkach – np. w wysokiej temperaturze.
Tarcza i okładziny sprzęgła
Najnowsze technologie pozwalają na wyprodukowanie okładziny tarczy sprzęgła z różnego rodzaju materiałów. Pozwalają one na zachowanie wszystkich właściwości ciernych, strukturalnej integralności oraz określonego przez producenta czasu eksploatacji okładzin. I to nawet przy chwilowych niekorzystnych warunkach.
Współcześnie stosuje się okładziny tarczy sprzęgła wykonane z polimerów organicznych. Ich struktura ulega znaczącej zmianie powyżej temperatury 320°C i kompletnie rozkłada się w temperaturze powyżej 450°C.
W wyniku dużej siły tarcia następuje nagły wzrost temperatury powierzchni ciernej. Może on zaszkodzić organicznemu materiałowi z którego wykonana jest okładzina tarczy sprzęgła. W wyniku tego następuje nagły spadek współczynnika tarcia. Dzięki temu, iż okładzina słabo przewodzi ciepło, na początku następuje uszkodzenie wyłącznie jej powierzchni. Oczywiście pod warunkiem, iż wydzielanie nadmiernej temperatury w odpowiednim czasie zostaje przerwane.
Budowa tarczy sprzęgła
Powszechnie uważa się, iż budowa tarczy sprzęgła jest bardzo prosta – nie jest to jednak do końca prawda. Tarcza to cienki dysk, obudowany po obu stronach okładziną cierną wykonaną ze specjalnego, organicznego materiału. Na środkowej części tarczy sprzęgła zlokalizowany jest specjalnie wyfrezowany otwór. Poprzez który tarczę można nałożyć na wałek skrzyni biegów zapewniając tym samym ich pewne połączenie.
Zadanie tarczy sprzęgła polega na odebraniu od silnika napędu poprzez okładziny i przekazaniu go dalej w wyniku obracania wałka skrzyni. W wyniku puszczenia pedału sprzęgła tarcza zostaje mocno ściśnięta sprężyną dociskową, dzięki czemu możliwe jest mocne połączenie skrzyni z silnikiem oraz efektywne przekazywanie mocy.
Tarcza sprzęgła podlega szeregowi wymogów konstrukcyjnych, najważniejsze z nich to wystarczająca odporność na ścieranie oraz odporność na pracę w wysokich temperaturach. Najczęściej stosowanymi materiałami na okładzinę tarczy sprzęgła to m.in. włókna szklane, włókna węglowe, spieki metalowe oraz materiały organiczne. Pamiętać należy, iż to jednak sam styl jazdy kierowcy ma największy wpływ na wytrzymałość tarczy sprzęgła.
Zużywanie się okładzin tarczy sprzęgła
Zużywanie tarczy sprzęgła wynika z naturalnego procesu ścierania się powierzchni ciernej okładzin. Tarcza staje się stopniowo coraz cieńsza. W końcu dochodzi do momentu, w którym tarcie jest niewystarczające do przekazania całej mocy – następuje wtedy zjawisko nazywane „ślizganiem sprzęgła”. Opisany proces jest całkowicie naturalny, następującym stopniowo od samego momentu montażu nowego zestawu sprzęgła. Grubość nowej tarczy sprzęgła, w zależności od modelu samochodu i wersji silnikowej to około 6-9 mm grubości – jednak sama grubość nie stanowi jedynego wyznacznika, świadczącego o tym, czy tarczę należy już wymienić – poza tym mogą wystąpić także inne uszkodzenia tarczy wykluczające ją z możliwości dalszej eksploatacji. Należy pamiętać, iż specjaliści odradzają wymiany pojedynczych elementów sprzęgła – np. samej tarczy, nawet jeżeli tylko ona uległa zużyciu – zaleca się za każdym razem wymianę kompletnego zestawu sprzęgła.
